Các chất dinh dưỡng chia làm 3 loại chính:
1.Đa lượng:
- Đạm(N): Thúc đẩy sinh trưởng và phát triển của các mô sống. Cải thiện chất lượng của rau ăn lá, hạt ngũ cốc.
- Lân(P): Cần thiết cho sự phân chia tế bào, kích thích rễ và ra hoa
- Kali(K): Có tác dụng tốt cho việc tổng hợp đường bột, xenlulo, giúp cây cứng cáp, trái lớn nhanh, hạt mẩy, tăng độ ngọt và màu sắc trái, quả…
2.Trung lượng:
- Lưu Huỳnh(S): là thành phần của một số axít amin cũng như aminoaxít liên quan đến hoạt động trao đổi chất của Vitamin và các Coenzim A giúp cho cấu trúc Protein được vững chắc.
- Magiê(Mg): thành phần cấu tạo của diệp lục tố, có vai trò quan trọng trong quang hợp. Là hoạt chất của hệ ezim gắn liền với sự chuyển hoá hydratcarbon và tổng hợp axit nucleic. Thúc đẩy hấp thu và vận chuyển lân giúp đường vận chuyển dễ dàng hơn trong cây.
3.Vi Lượng:
- Sắt(Fe): Cần thiết cho sự tổng hợp và duy trì diệp lục tố trong cây. Là thành phần chủ yếu của nhiều enzim, đóng vai trò chủ yếu trong sự chuyển hoá diệp lục tố.
- Mangan(Mn): Xúc tác trong một số phản ứng enzim và sinh lý trong cây, cần thiết cho quá trình hô hấp của cây. Hoạt hoá các enzim liên quan đến sự chuyển hoá đạm và sự tổng hợp diệp lục tố. Kiểm soát thể Oxy hoá – khử trong tế bào ở các pha sáng và tối.
- Bo(B):Ảnh hưởng đến hoạt động của một số enzim. Có khả năng tạo phức với các hợp chất Polyhydroxy. Tăng khả năng thấm ở màng tế bào, làm cho việc vận chuyển Hydrát carbon được dễ dàng. Cần cho quá trình tổng hợp và phân chia tế bào. Giúp điều chỉnh tỷ lệ K/Ca trong cây. Thiết yếu với sự tổng hợp protein trong cây.
- Đồng(Cu): là thành phần của men Oxydase và thành phần của nhiều enzimascorrbic, Phenolase… Xúc tiến quá trình hình thành Vitamin A…..
- Đạm(N)
+Thiếu Đạm: cành lá sinh trưởng kém, lá non nhỏ, lá già dễ bị rụng, bộ rễ ít pháp triển, năng suất kém…
+Dư (thừa) Đạm: cây sinh trưởng rất mạnh, lá to, tán lá rườm rà, mềm yếu, dễ đỗ ngã, sâu bệnh dễ phá hại…
- Lân (P)
+ Thiếu Lân: rễ phát triễn kém, lá mỏng có thể chuyển màu tím đỏ, ảnh hưởng tới việc ra hoa của cây;trái thường có vỏ dày, xốp và dễ hư…
+ Dư(thừa) Lân: thường rất khó phát hiện, tuy nhiên dễ làm cho cây thiếu kẽm và đồng.
- Kali (K)
+ Thiếu Kali, ban đầu đỉnh lá già bị cháy;thiếu nặng, phần lớn lá bị cháy và rụng đi.
+ Dư Kali: cũng khó nhận diện (Vd: đối với cây trông là Cam khi bón kali nhiều quá trái trở nên sần sùi)
- Canxi(Ca)
+ Thiếu Canxi: Lá và đọt non dễ bị cong queo và nhỏ, mép lá không đều, hay có hiện tượng chồi chết ngọn, rễ đình trệ sinh trưởng và thường bị thối…
+ Không có triệu chứng khi dư (thừa) Canxi tuy nhiên khi lượng canxi cao thường gây thiếu: B, Mn, Fe, Zn, Cu…
- LưuHuỳnh(S)
+ Khi thiếu (S): triệu chứng thể hiện giống như thiếu chất đạm;lá nhỏ, vàng đều, rụng sớm, chồi ngọn chết (lưu ý: thiếu lưu huỳnh lá vàng từ ngọn xuống còn thiếu đạm thì vàng từ lá già lên)
- Magiê (Mg)
+Nếu thiếu: lá trở nên nhỏ, xuất hiện những vùng sáng giữa những gân lá, lá bị rụng sớm, hoa ra ít, rễ kém phát triển…
+ Nếu thừa: lá bị đổi dạng thường cuốn theo hình xoắn ốc và rụng…
- Bo(B):Đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành phấn hoa.
+Thiếu Bo: hoa dễ bị rụng hoặc hạt bị lép. Đối với một số cây như Củ Cải thiếu Bo ruột sẽ bị rỗng. Cây trồng nói chung thiếu Bo dễ bị sâu bệnh phá hại, khả năng chống chịu điều kiện bất lợi kém.
- Đồng (Cu)
+ Ảnh hưởng đến sự tổng hợp nhiều chất dinh dưỡng của cây trồng, có vai trò quan trọng trong quá trình sinh trưởng phát triển của cây; giúp cây tăng khả năng chịu hạn, chịu nóng, chịu lạnh…
- Kẽm (Zn)
+ Vai trò quan trọng trong việc tổng hợp chất đạm… ngoài ra còn liên quan mật thiết đến việc hình thành các chất điều hòa sinh trưởng trong cây. Thiếu kẽm năng suất, chất lượng cây trồng giảm.
- Molipden(Mo)
+ Tham gia các quá trình trao đổi chất, tổng hợp chất diệp lục… Đặc biệt đối với cây họ đậu nếu thiếu Mo cây phát triển kém, nốt sần giảm, hạn chế sự cố định đạm tự do.
.jpg)
Tuy nhiên, bà con cũng nên nhớ rằng: mọi sự thiếu hụt dinh dưỡng của cây tại thời điểm quan sát được, đều đã ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của cây trồng từ trước đó. Việc bổ sung các nguyên tố dinh dưỡng thiếu hụt tại thời điểm phát hiện là điều cần thiết, song sự bổ sung ấy sẽ không khắc phục được hoàn toàn những tổn hại. Do vậy, công việc theo dõi và ghi nhớ các hiện tượng quan sát trong quá trình trồng trọt sẽ vô cùng hữu ích cho công việc chăm sóc cây trồng, nó là cơ sở cho việc điều chỉnh liều lượng, tỷ lệ dinh dưỡng cho cây trồng một cách cân đối hơn, hiệu quả hơn ở các vụ tiếp theo.
Chúc bà con vụ mùa thắng lợi!
