1.Phân bón với sự sinh trưởng của cây trồng
Phân bón cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự sinh trưởng của cây trồng. Sử dụng phân bón cân đối hợp lý sẽ giúp quá trình sinh trưởng của cây như đẻ nhánh, cành lá phát triển, thúc đẩy cây ra hoa nhiều và đồng loạt, tỷ lệ đậu quả cao. Tạo điều kiện rễ cây phát triển, ăn sâu, rộng giúp hạn chế đổ ngã. Tăng sức đề kháng và khả năng chống chịu của cây trồng.
Ngoài việc cung cấp các dưỡng chất cần thiết, phân bón còn tác động đến toàn bộ hệ sinh thái nông nghiệp, thúc đẩy các quá trình như phân hủy, chuyển hóa các chất trong đất, phân giải các chất khó hấp thu thành các chất dễ hấp thu, tạo điều kiện thuận lợi cho cây trồng sinh trưởng phát triển khỏe mạnh.
Khi đất nghèo chất dinh dưỡng bà con không bón phân kịp thời cây trồng sẽ phát triển kém, cây còi cọc, khả năng đẻ nhánh thấp, cành lá ra ít, lá nhỏ, lá vàng, không ra hoa hoặc ra hoa ít, tỷ lệ đậu quả thấp, bộ rễ kém phát triển, dễ bị sâu bệnh tấn công, khả năng chống chịu kém đối với các yếu tố bất lợi.
2.Phân bón với năng suất cây trồng
Một cây trồng sinh trưởng, phát triển khỏe mạnh chính là tiền đề cho một vụ mùa năng suất cao. Vì vậy khi sử dụng phân bón đầy đủ cân đối thì cây trồng sẽ có nguồn dinh dưỡng tạo điều kiện cho việc đạt năng suất cao nhất là rất quan trọng. Tuy nhiên, việc sử dụng phân bón đối với cây trồng cần được cân bằng không được dư thừa hay thiếu, vậy nên nắm rõ nhu cầu của dinh dưỡng của từng giống cây, từng loại cây trồng là điều thiết yếu.
Phân bón ảnh hưởng rất lớn đến năng suất cây trồng, quan trọng nhất là giai đoạn trước ra hoa và nuôi quả (trái). Việc sử dụng phân bón vào giai đoạn trước ra hoa là thời kỳ quyết định đến số lượng và chất lượng hoa, việc bón phân để cung cấp đủ các dưỡng chất vào giai đoạn này sẽ giúp cây ra hoa nhiều, đồng loạt, khả năng đậu quả cao.
Giai đọan cây nuôi trái/quả thì bón phân cung cấp đủ các dưỡng chất là điều cần thiết nhằm thúc đẩy quá trình tích lũy các chất hữu cơ (tinh bột, protein, đường,…) giúp trái/quả to, nặng ký, trái đồng đều.
Phẩm chất, chất lượng của nông sản bao gồm các chỉ tiêu về hình thái, màu sắc, các chất dinh dưỡng, giá trị thương phẩm, trọng lượng,… bởi cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt thì mới có có khả năng cho năng suất cao, nông sản có chất lượng tốt.
Phẩm chất, chất lượng nông sản được quyết định bởi các hợp chất hữu cơ mà những hợp chất hữu cơ đó được hình thành bởi các quá trình sinh hóa như quá trình hô hấp, quang hợp, chuyển hóa, vận chuyển các chất… của cây trồng.
Ví dụ :
+ Phân bón chứa hàm lượng Kali lớn sẽ tác động tới chất lượng nông sản như tăng hàm lượng đường, tinh bột trong nông sản. Kali còn làm màu sắc của nông sản đẹp hơn, tăng hương vị và thời gian bảo quản nông sản.
+ Các loại phân vi lượng có vai trò quan trọng trong việc hình thành, kích thích các men tham gia các hoạt động sống của cây như hô hấp, chuyển hóa các chất, quang hợp, vận chuyển các chất…
+ Phân bón chứa nhiều Lân làm phẩm chất của nông sản tăng lên, tham gia quá trình vận chuyển, đồng hóa các chất hữu cơ tích lũy trong hạt/củ/quả, tham gia quá trình tổng hợp các chất.
+ Phân bón chứa hàm lượng Nitơ (đạm) lớn làm lượng Protein chứa trong nông sản tăng lên, giảm lượng xenlulo.
Ví dụ :
+ Dư thừa Đạm sẽ khiến bộ lá xanh tốt, phát triển mạnh dễ bị đổ ngã, dễ bị sâu bệnh gây hại, trái/quả/hạt chín không đều, thành phần, hàm lượng các chất (như tinh bột, đường, protein,…) tích lũy còn ít, vị nhạt, … Gây tồn dư NO3- trong nông sản không an toàn với sức khỏe của con người….
+ Thiếu Lân, Kali sẽ giảm sức đề kháng dễ bị sâu bệnh tấn công, sức chống chịu, dễ bị đổ ngã, ảnh hưởng đến quá trình tổng hợp, vận chuyển các chất hữu cơ, làm giảm hàm lượng đường, tinh bột,.. trong hạt/củ/quả.
